Miód wielokwiatowy.
W zależności od terminu zbioru miód wielokwiatowy może mieć różną barwę, od jasnokremowej do herbacianej. Po skrystalizowaniu zmienia nieco zabarwienie na jasnoszare lub jasnobrązowe. Zapach miodu wielokwiatowego jest zazwyczaj silny, przypominający zapach wosku. W smaku jest bardzo zróżnicowany, zależnie od składu nektaru, na ogół jednak jest łagodny, słodki. Niekiedy dominuje smak określonego nektaru, na przykład lipy, gryki czy akacji. Miód z wiosennych roślin w stanie płynnym jest jasny, ma przyjemny delikatny zapach kwiatowy i łagodny smak. Natomiast miód pochodzący z nektaru kwiatów letnich jest znacznie ciemniejszy oraz odznacza się zdecydowanym smakiem i zapachem.
Miód wielokwiatowy pod względem składu chemicznego cechuje duża różnorodność. Decyduje o tym nektar kwiatowy pochodzący z wielu roślin miododajnych. Podobnie jak w innych odmianach miodu, podstawą jego właściwości odżywczych i leczniczych są cukry proste, glukoza i fruktoza. Szczególnie dużą zawartością cukrów prostych odznacza się miód wielokwiatowy z kwiatów wiosennych. Natomiast miody pochodzące z pełni lata i jesienne są bogatsze w enzymy, biopierwiastki i związki o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Według Curyło badane próbki miodu wielokwiatowego zawierają od 1,5 do 10 pg/100 g beta-karotenu (prowitaminy A). Poza tym okazało się, że omawiany produkt odznacza się dużą zawartością krzemu, pierwiastka niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania układu krwionośnego, a także do odnowy skóry, włosów i kości.
W badaniach nad kwasowością Rybak-Chmielewska stwierdziła w 1000 g miodu wielokwiatowego średnio ponad 30 mval wolnych kwasów. Według Wojtackiego częstą domieszkę miodów wielokwiatowych stanowi spadź z drzew iglastych, nadając im specyficzny smak i aromat. Miód ten zawiera ponadto niewielkie ilości wosku i pyłku kwiatowego.
Aktywność antybiotyczna miodu wielokwiatowego jest dość niska, świadczą o tym wartości inhibinowe uzyskane w badaniach różnych próbek tego miodu. Według danych Rychlik i Doleżalowej przebadane próbki miodu wielokwiatowego odznaczały się słabym działaniem wobec gronkowców Staphylococcus aureus (średnia wartość inhibinowa 2,1), jak i wobec pałeczek Escherichia coli (średnia wartość inhibinowa 1,2). Badania przeprowadzone w Oddziale Pszczelnictwa w Puławach oraz własne badania także wskazują na niską aktywność inhibinową próbek miodu wiosennego i średnią aktywność dla próbek pochodzących z miesięcy letnich (wartości inhibinowe kształtowały się w granicach 0-3).
Przechowywanie próbek miodu wielokwiatowego (Oddział Pszczelnictwa w Puławach) przez 4 miesiące w temperaturze około 4°C bez dostępu światła, jak również ogrzewanie ich przez 15 minut w temperaturze 65°C, powodowało nieznaczny spadek aktywności antybiotycznej. Dopiero ogrzewanie próbek w temperaturze 80°C przez 15 minut pozbawiało miód całkowicie jego właściwości antybiotycznych
Zastosowanie miodu wielokwiatowego w profilaktyce i lecznictwie
Na pierwszym miejscu wymienić należy zastosowanie miodu wielokwiatowego w chorobach alergicznych dróg oddechowych, jak astma oskrzelowa atopowa (alergenna) lub katar sienny, zwany inaczej pyłkowicą lub alergicznym nieżytem nosa. Zdaniem autorów amerykańskich (Jarvis, Peterson) skuteczność miodu wielokwiatowego w łagodzeniu objawów alergii wyjaśnić można obecnością ziaren pyłku kwiatowego, jak również cząsteczek kurzu, pochodzących z terenów pozyskiwania miodu. Stanowią one swoiste antygeny, wytwarzające u pacjenta leczonego miodem przeciwciała. Dlatego przed przystąpieniem do terapii bardzo istotne jest dokładne określenie dawkowania tego produktu. Najkorzystniejsze działanie wykazuje miód niepoddany zabiegom wirowania i filtrowania, pochodzący z rejonu zamieszkania chorego, z odległości nieprzekraczającej 10 km. Kurację leczniczą rozpoczyna się od jednej łyżeczki od herbaty miodu rano (około 7,5 g) i zwiększa codziennie do dawki maksymalnej, wynoszącej 15łyżek stołowych dziennie (około 300 g). Następnie stopniowo zmniejsza się ilość przyjmowanego miodu, aż do dawki początkowej. W ten sposób uzyskuje się znaczne złagodzenie, a niekiedy całkowite ustąpienie objawów chorobowych. Autorzy wykorzystujący w praktyce ten sposób leczenia u chorych na katar sienny, uzyskali w 90% przypadków poprawę lub wyleczenie z tego schorzenia.
Kurację miodową można stosować również zapobiegawczo, przyjmując mniej więcej na miesiąc przed terminem pylenia roślin po 2łyżeczki miodu, 2-3 razy w tygodniu. Dobre efekty daje także żucie przez około 15 min. kęsów miodu plastrowego, kilka razy dziennie w ciągu dwóch tygodni.
Miód wielokwiatowy, zwłaszcza pozyskiwany z pożytków wiosennych, z uwagi na wysoką zawartość cukrów prostych (glukozy i fruktozy), wykorzystywany jest szeroko jako środek zarówno leczniczy jak i zapobiegawczy. Składniki te, dzięki łatwej przyswajalności przez organizm, stanowią cenne źródło energii dla mięśnia sercowego w chorobach serca i naczyń, a także wspomagają wątrobę w jej funkcji detoksykacyjnej w przebiegu chorób wątroby, woreczka żółciowego i innych.
Ze względu na łagodny smak miód wielokwiatowy polecany jest szczególnie dla dzieci. Miód pochodzący z kwiatów letnich, ze względu na silniejsze właściwości inhibinowe, znajduje przede wszystkim zastosowanie w zapobieganiu i leczeniu grypy i chorób z przeziębienia, jak również chorób dolnych dróg oddechowych.
Należy dodać, że miód wielokwiatowy, niezależnie od terminu zbioru, jest najczęściej spożywaną odmianą. Ze względu na duże walory odżywcze i smakowe zaleca się go do codziennego spożywania, zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Stanowi on także cenny produkt odżywczy i odnawiający w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego organizmu.
Źródło: PSZCZELARSTWO 9/2001.